U kikindskom Istorijskom arhivu sinoć je svečano otvorena postavka zanimljive tematske izložbe “Stambeno-poslovne zgrade u Kikindi / kraj 19. i početak 20. veka”, koju je postavila Jasmina Latinović, uz saradnike Slobodana Stanića i Nikolu Radosavčeva. Na više od 30 panoa predstavljene su slike, nacrti i planovi najznačajnijih zgrada u Kikindi iz tog perioda.
U urbanističkom pogledu, Kikinda pripada grupi tzv. planski organizovanih naselja. Trasiranje i presecanje ulica je izvršeno sredinom 18. veka, prema važećem planu za izgradnju novih naselja u Banatu. Prvi plan njene unutrašnjosti i okoline po prvom zvaničnom katastarskom popisu je iz 1873. godine.
Urbanizacija se odvijala od centra ka periferiji, duž glavne ulice koja je vodila ka železničkoj stanici. Prva zgrada za potrebe opštine sazidana je 1812. godine, a od 1836. do 1839. izgrađena je zgrada magistrata – Kurija.
Krajem 19. i početkom 20. veka Kikinda se naglo razvija pod uticajem industrijske revolucije. Veliki broj imućnih trgovaca i fabrikanata u tom periodu počinje da gradi velelepne vile i palate.
Graditeljske sklonosti dosta govore o stanovnicima jednog grada, njihovom statusu i razvijenosti samog grada. Zato su danas vile i palate, koje su nekada podizali bogati fabrikanti i trgovci, neizostavni deo identiteta Kikinde.
Zub vremena je učinio svoje, pa se danas, u samom gradskom jezgru koje čini ambijentalnu, arhitektonsku celinu, nekada velelepna zdanja, nalaze u lošem stanju.
I ova izložba u kikindskom Istorijskom arhivu podsećanje je da kulturnu, graditeljsku baštinu grada moramo bolje poznavati i – čuvati.
Izvor: rtv
